Marszałek Marek Woźniak wziął udział w uroczystej 100. rocznicy urodzin Kapitan Marii Krzyżańskiej, żołnierza Armii Krajowej i wiceprezes Okręgu Wielkopolska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

- To niezwykła okoliczność, niezwykła sytuacja móc składać Pani życzenia z okazji jubileuszu 100-lecia urodzin, w tym licznym gronie przyjaciół, osób Pani oddanych, życzliwych. Myślę, że na to trzeba po prostu zasłużyć swoim życiem, by takich urodzin móc doświadczać – mówił podczas uroczystości Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego.

- W Pani życiorysie dla mnie na pierwszy plan wysuwa się skrót Kedyw – Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Bez wątpienia to elita Podziemia i wszyscy pamiętamy o tym, że aby być w tych strukturach, trzeba było przede wszystkim być odważnym i gotowym na wszystko. Pani należała do tych młodych osób, które były gotowe położyć na szali swoje życie – dodał Marszałek. Na koniec Marek Woźniak wręczył Marii Krzyżańskiej kwiaty oraz okolicznościową grafikę.

100. urodziny Kapitan Marii Krzyżańskiej odbyły się w poniedziałek 18 listopada w siedzibie Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu. Podczas wydarzenia, jego gospodyni Agata Sobczyk, Wojewoda Wielkopolska odczytała osobisty list do Jubilatki od Premiera Donalda Tuska. Z kolei Michał Powałowski, Prezydent Gniezna wręczył jej specjalne odznaczenie – Medal Królewski, nadawany przez Prezydenta Gniezna.

- Tylu życzliwych ludzi jest wokół mnie. Wszystkim bardzo dziękuję i życzę, żebyście trwali przy polskości – nie ukrywała wzruszenia Maria Krzyżańska.

Kapitan Maria Krzyżańska urodziła się 15 listopada 1924 roku w Gnieźnie. W listopadzie 1939 r. wraz z rodziną została wywieziona do Piotrkowa Trybunalskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Starsza siostra Ewa złożyła Akowską przysięgę i została szefem łączności konspiracyjnej kobiet oraz kierownikiem kancelarii Kedywu Sztabu Dywersji w Piotrkowie Trybunalskim. W konspiracyjną działalność włączyła młodszą siostrę Marię, ps. "Mała". Cała rodzina należała do Armii Krajowej, a ich mieszkanie służyło za siedzibę sztabu. Maria Krzyżańska została łączniczką, do jej zadań należało przenoszenie rozkazów, broni, nasłuch radiowy. W sierpniu 1944 r. Ewa i Maria zostały aresztowane przez Gestapo. Po zwolnieniu z więzienia z cała rodzina musiała opuścić Piotrków. W Piotrkowie poznała przyszłego męża majora Henryka Krzyżańskiego. Pobrali się w Gnieźnie w 1946 roku.

Maria Krzyżańska od lat zabiega o upamiętnienie zasług kobiet - Wielkopolanek walczących w szeregach Armii Krajowej. Współpracowała z legendarną Gen. Elżbietą Zawacką, na której prośbę opracowała 500 biogramów kobiet do Memoriału Gen. Marii Wittek. Zgromadziła kilkadziesiąt fotografii kobiet-żołnierzy, na podstawie których Agnieszka Łuczak i Aleksandra Pietrowicz napisały książkę "Dziewczyny z AK-Wielkopolanki". Kocha młodzież, jest inicjatorką powstania przy wielkopolskich szkołach kół przyjaciół AK, obecnie kół Wielkopolskiego Stowarzyszenia Pamięci Armii Krajowej. W Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg "Wielkopolska" działa od 1989 roku.