Nie wystarczy wybetonować plac lub rynek, aby mówić o rewitalizacji. To znacznie bardziej skomplikowany proces rozłożony na lata. Takie wnioski płyną z konferencji informującej o nowej ofercie wsparcia unijnego dla gmin z Wielkopolski. 

Historie są bardzo podobne: kiedyś - zaniedbane miejsca, które najczęściej "straszyły" swoim widokiem, dzisiaj (po rewitalizacji) mają przyciągać do siebie mieszkańców i być źródłem nowych aktywności. Tylko, że droga do osiągniecia sukcesu jest niezwykle długa.

Wielkopolskie samorządy, które kilka lat temu zdecydowały się na realizację projektów rewitalizacyjnych, wiedzą, że to odważny krok i istotna zmiana jakościowa dla mieszkańców. 

Istota 

- Bo rewitalizacja to nie tylko remonty, to praca ludźmi, z lokalną społecznością i jeżeli nawet remonty placów, przestrzeni, budynków publicznych są najbardziej efektowne to najistotniejsze jest pokonanie kryzysu społecznego. Dlatego powodzenie rewitalizacji zależy od współpracy nas wszystkich – mieszkańców miast i miasteczek, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, urzędów czy instytucji kultury i placówek edukacyjnych - mówił Marszałek Marek Woźniak podczas konferencji otwierającej projekt "Regiony Rewitalizacji. Edycja 3.0". Jest to już trzecia odsłona ogólnopolskiej współpracy Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej z zespołami ds. rewitalizacji w urzędach marszałkowskich. Na zaproszenie Marszałka Marka Woźniaka, 18 września przybyli do Poznania przedstawiciele gmin z województwa wielkopolskiego oraz instytucje zainteresowane tematyką rewitalizacji. 

- Podstawą jest pobudzanie człowieka do działania i aktywne włączanie w zmiany społeczne. To wielkie wyzwanie, które wymaga od osób zajmujących się rewitalizacją, odpowiedniego przygotowania i ciągłego spoglądania w przyszłość – zwracał uwagę Marszałek.  

Nowa infrastruktura jest najczęściej początkiem długofalowych zmian, które mają pomóc samorządom w rozwiązywaniu wcześniej zdiagnozowanych kryzysów miejskich, takich jak choćby bezrobocie, ubóstwo, bierność czy marazm życiowy. - Rewitalizacja to coś całkiem innego niż betonowanie rynków, a i z zasadzeniem drzew związek ma pośredni – twierdzą eksperci. Z drugiej strony podkreślają, że w dobie postępujących zmian klimatu niezwykle ważne są aspekty związane z zazielenianiem miast i ich odbetonowywaniem. Mówiąc wprost - rewitalizacja może być podstawowym narzędziem samorządów do realizacji polityk lokalnych.

Trudno nie zgodzić się z takim stwierdzeniem, ponieważ właściwie podejście do rewitalizacji skupia się na aspekcie społecznym, środowiskowym i infrastrukturalnym, a sam proces jest rozpisany na wiele lat. Takie myślenie coraz częściej dominuje w samorządach z Wielkopolski.

Oferta dla gmin

Jednym z kluczowych elementów projektu "Regiony Rewitalizacji. Edycja 3.0" są regionalne granty rewitalizacyjne (dofinansowane z Funduszy Europejskich), które obejmują zarówno mini projekty społeczne, jak i zintegrowane projekty społeczno-infrastrukturalne. To istotna szansa dla wielkopolskich samorządów na uzyskanie wsparcia finansowego na działania angażujące lokalne społeczności. W ofercie będzie też wsparcie doradcze, szkoleniowe oraz konferencje i wizyty studyjne. 

Konferencja była także okazją do wymiany doświadczeń i dyskusji na temat wyzwań związanych z rewitalizacją. Na przykładzie rewitalizacji ulicy Święty Marcin w Poznaniu podkreślono istotną rolę współpracy z lokalną społecznością. Wychodząc naprzeciw potrzebom w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, zaprezentowano założenia projektu "Centra Kompetencji ds. Rewitalizacji" Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Całkowity budżet projektu "Regiony Rewitalizacji Edycja 3.0" wynosi blisko 80 mln złotych, z czego 5 mln złotych przeznaczono na działania realizowane w Województwie Wielkopolskim. 

Przypomnijmy, że projekty rewitalizacyjne są mocno wspierane z Funduszy Europejskich zarządzanych przez władze regionu.  W ostatnich latach wydano na cel w postaci dotacji i pożyczek (tj. instrument JESSICA) prawie 923 mln zł. Zrealizowano prawie 80 inicjatyw. Rewitalizacja Leszna, Wielenia czy dworca kolejowego w Pleszewie, to tylko jedne z wielu udanych inicjatyw. Teraz czas na kolejne! 16 grudnia rozpocznie się nabór na projekty rewitalizacyjne z programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski, a w przyszłym roku ogłoszone będą konkursy na wspomniane granty rewitalizacyjne.