Wielkopolska – kraina magiczna
Urozmaicony krajobraz Wielkopolski zachęca do aktywnego wypoczynku. Tutejsze lasy i jeziora należą do najpiękniejszych w kraju. Turystów zapraszają również stworzone z myślą o nich liczne parki krajobrazowe, ścieżki do wędrówek oraz jazdy na rowerze, a także wiele urokliwych, zabytkowych dworów, pałacyków i parków rozrzuconych po całym regionie. Jeśli ktoś uzna, że to mało, musi koniecznie zwiedzić zabytki stolicy regionu – Poznania.

Województwo Wielkopolskie położone jest na nizinnych terenach dorzeczy trzech rzek: Warty, Noteci i Prosny. Dzięki pięknym krajobrazom obfitującym w jeziora, lasy i wzgórza, które swój obecny charakter zawdzięczają zlodowaceniu bałtyckiemu, region jest bardzo atrakcyjnym terenem dla osób zainteresowanych aktywnym wypoczynkiem. Ponadto to właśnie w Wielkopolsce turyści znajdą miejsca związane z dziedzictwem kulturowym kraju – przecież to tutaj rodziła się polska państwowość. Jeśli do tego dodamy dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną, obszar ten zdaje się być idealnym celem wyjazdów turystycznych.

Na wędrówki piesze i rowerowe
Obszary prawnie chronione stanowią 32 proc. ogólnej powierzchni regionu. Składają się na nie m.in. dwa parki narodowe: Wielkopolski Park Narodowy oraz fragment Drawieńskiego Parku Narodowego, trzynaście parków krajobrazowych, z których trzy położone są na terenie dwóch województw, 98 rezerwatów przyrody oraz liczne pomniki przyrody (np. słynne Dęby Rogalińskie).

Duże skupiska obszarów leśnych wraz z okolicami, oprócz walorów zdrowotnych, tworzą też dogodne miejsca do uprawiania różnych form sportu. Liczne jeziora (m.in. Powidzkie, Zbąszyńskie, Chrzypskie, Skorzęcińskie, Dominickie, Pątnowskie, Gosławskie, Mikorzyńskie czy Kierskie) to wymarzone miejsce dla amatorów sportów wodnych. Okolice Czarnkowa, Chodzieży, Mosiny, Osiecznej i pas Wzgórz Ostrzeszowskich tworzą z kolei doskonałe warunki do uprawiania narciarstwa nizinnego. Natomiast liczne szlaki piesze, rowerowe i kajakowe (np. rzeką Drawą, Gwdą, Piławą czy Prosną) tworzą niezwykle atrakcyjne krajobrazowo i kulturowo trasy.

Wielkopolska stanowi raj dla miłośników dwóch kółek. Na terenie województwa funkcjonuje Wielkopolski System Szlaków Rowerowych liczący blisko 1800 km. Został on opracowany w Departamencie Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu i wyróżniony Certyfikatem Polskiej Organizacji Turystycznej za najlepszy produkt turystyczny. Tworzy go dziewięć szlaków rowerowych o znaczeniu wojewódzkim, pokrywających teren całego regionu. Składa się na niego: „Pierścień Rowerowy Dookoła Poznania” (293 km, wraz z siedmioma szlakami łącznikowymi z Poznania), „Transwielkopolska Trasa Rowerowa” (480 km, wiedzie z Okonka przez Poznań do Siemianic koło Kępna), „Piastowski Trakt Rowerowy” (104 km trasy po miejscach związanych z początkami Państwa Polskiego), „Szlak Stu Jezior” (110 km pięknej widokowo jazdy wśród lasów i jezior), „Nadwarciański Szlak Rowerowy” (372 km, najciekawszy przyrodniczo szlak rowerowy w Wielkopolsce, prowadzący wałem przeciwpowodziowym z Międzychodu przez Poznań do zbiornika Jeziorsko), Bursztynowy Szlak Rowerowy (200 km, łączący dolnośląski Syców z jeziorem Gopło) oraz „Ziemiański Szlak Rowerowy” (245 km trasy po dworkach, pałacach i stadninach). Na stronie www.gpswielkopolska.pl turyści znajdą ślady nawigacyjne ww. szlaków oraz darmową mapę topograficzną całego regionu w skali bazowej 1:50 000, dedykowaną urządzeniom Garmin. 

Barką i kajakiem
Weekend lub wakacje na wodzie? Czemu nie. Wielkopolska to również liczne szlaki kajakowe, rzeki i jeziora czekające na wodniaków. Wystarczy polecić rzekę Dobrzycę, Drawę, Gwdę, Łobżonkę, Obrę, Piławę, Płytnicę, Szlak Konwaliowy na jeziorach Przemęckich, czy Małą Pęltę Wielkopolski.

Od wielu lat flagową atrakcją regionu jest Wielka Pętla Wielkopolski, czyli szlak wodny przebiegający przez tereny województw: wielkopolskiego, lubuskiego i kujawsko-pomorskiego. Wielka Pętla Wielkopolski liczy łącznie 687,9 km i obejmuje rzekę Wartę (od Konina do Santoka), rzekę Noteć (od Santoka do Nakła), Kanał Bydgoski (od Nakła do Bydgoszczy) i drogę wodną Kanał Bydgoski – Warta (od Bydgoszczy do Konina). Cała trasa Pętli dostępna jest dla jednostek o zanurzeniu do 60 cm, szerokości do 4 m i długości do 20 m. Większe jednostki pływają jedynie na dolnej Warcie i Noteci oraz odcinku Konin – Kruszwica.
Wielka Pętla Wielkopolski łączy drogi wodne Polski z rozległą siecią dróg wodnych Europy Zachodniej (poprzez Odrę i Szprewę) oraz z Europą Wschodnią (przez Wisłę, Narew i Niemen). Północna część Pętli wchodzi w skład Międzynarodowej Drogi Wodnej E70 prowadzącej z Antwerpii do Kłajpedy. Jak widać, po Pętli można pływać tygodniami, odwiedzając każdego dnia inne miejsca, lub dzielić naszą podróż na odcinki, wybierając krótsze trasy oraz liczne atrakcje wodniackie i krajoznawcze.

Zawsze kulturalnie
Osoby zainteresowane dziedzictwem kulturowym Wielkopolski powinny koniecznie zobaczyć tutejsze zamki, pałace i dwory. Większość z nich została odnowiona i dziś mieszczą się w nich cenne kolekcje muzealne. Organizowane są plenery i imprezy kulturalne lub ośrodki hotelowo-konferencyjne o wysokim standardzie. Każdy z tych zabytków ma swoją niepowtarzalną historię, która zachowała się w polskiej kulturze.

Vademecum turysty zwiedzającego Wielkopolskę

PARKI NARODOWE

Wielkopolski Park Narodowy – chroniony obszar położony 15 km na południe od Poznania w trójkącie miast Luboń-Mosina-Stęszew o powierzchni 7583,9 ha. Zalicza się do najbardziej malowniczych w Wielkopolsce, gdyż w swym obrębie mieści różnorodne formy polodowcowej rzeźby terenu, m.in. jeziora rynnowe, z których za najpiękniejsze uważa się Jezioro Góreckie z Wyspą Zamkową oraz unikatowe nagromadzenie zbiorowisk roślinnych i zwierzęcych o ogromnej wartości przyrodniczej. Przez teren Parku przebiegają ścieżki dydaktyczne, szlaki piesze i rowerowe. Warto odwiedzić też Muzeum Przyrodnicze WPN w Jeziorach, gdzie znajduje się siedziba dyrekcji Parku.

Drawieński Park Narodowy – leży w północno-zachodniej Polsce, na pograniczu województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Utworzony został dla ochrony dolin rzecznych i jezior w centrum dużego kompleksu leśnego. Najcenniejszym elementem Parku są rzeki o naturalnym charakterze i czystych wodach, z tarliskami pstrągów, trocieni i lipieni oraz siedliskami bobrów i wydr. Przez teren Parku przebiega linia umocnień Wału Pomorskiego oraz atrakcyjny szlak kajakowy po rzece Drawie. Malownicze krajobrazy sprawiają, że Drawieński Park Narodowy jest miejscem często odwiedzanym przez turystów.

PARKI KRAJOBRAZOWE

to obszary chronione ze względów przyrodniczych, kulturowych i historycznych, które mogą służyć rekreacji krajoznawczej i wypoczynkowej. Zajmują powierzchnię 180 tys. ha. Administracją parków zajmuje się Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego.

Sierakowski Park Krajobrazowy (30413 ha) – znajduje się w części zachodniej Województwa Wielkopolskiego. Przyciąga turystów gęstą siecią znakowanych szlaków pieszych, licznymi ośrodkami wczasowymi i zespołami dworsko-parkowym. Jego malowniczy krajobraz tworzony jest przez liczne wzniesienia morenowe, doliny rzek oraz lasy.

Powidzki Park Krajobrazowy (24600 ha) – w jego turystyka jeziorogranicach znajduje się kilkadziesiąt jezior, przy czym część z nich przekracza pow. 50 ha(m.in. Jezioro Powidzkie, gdzie występują ryby głębinowe: sielawa i sieja). Usytuowane wśród dużych kompleksów leśnych i jezior ośrodki wypoczynkowe i przebiegające przez teren parku szlaki sprzyjają turystyce i rekreacji. Można tu zobaczyć wiele gatunków zwierząt i roślin chronionych.

Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka (12202 ha) – utworzona została celem zachowania pozostałości pierwotnego kompleksu leśnego środkowej Wielkopolski, a mianowicie boru sosnowego i lasu modrzewiowo-sosnowego. Można tu podziwiać pomnikowe drzewa (np. dąb przy drodze do Dąbrówki Kościelnej). Niewątpliwą atrakcję Parku stanowi wieża na Dziewiczej Górze, stanowiąca doskonały punkt widokowy. Malowniczy teren Puszczy Zielonka zachęca do odbywania wycieczek pieszych i rowerowych.

Lednicki Park Krajobrazowy (7618,40 ha) – utworzony dla ochrony krajobrazu oraz zabytków i pamiątek historycznych związanych z początkami państwowości polskiej (Ostrów Lednicki). Na terenie parku znajdują się cenne stanowiska archeologiczne, Wielkopolski Park Etnograficzny z obiektami wiejskiego budownictwa drewnianego z XVII i XIX w. (chaty, wiatraki, budynki inwentarskie), Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy oraz Brama III Tysiąclecia. Przez Park przebiega kluczowy szlak kulturowy naszego regionu - Szlak Piastowski.

Nadwarciański Park Krajobrazowy (13428 ha) – obszar o niezwykłej randze ornitologicznej, gdzie gniazduje ponad 100 gatunków ptaków, m.in. bekasy, mewy śmieszki, czajki, rycyki, krwawodzioby czy pustułki. Swoją ostoję znajdują też tu ptaki wodne i błotne. Ptaki wodne i błotne znajdują też swoją ostoję w Żerkowsko-Czeszewskim Parku Krajobrazowym (15794,84 ha), chroniącym typowy krajobraz polodowcowy z szeroką pradoliną, której dnem płynie rzeka Warta.

Rogaliński Park Krajobrazowy (12682,7 ha) – ochroną objęto tu jedno z największych w Europie stanowisk dębów szypułkowych. Spośród budowli zabytkowych oraz założeń parkowo-pałacowych, najbardziej znany jest rokokowo-klasycystyczny pałac w Rogalinie, wraz z otaczającym go parkiem, gdzie znajdują się trzy słynne „Dęby Rogalińskie” o nazwach: Lech, Czech i Rus. Natomiast łęgi rogalińskie stanowią ostoję dla wielu gatunków ptaków, którym grozi wymarcie.

Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego (17323,21 ha) – znajduje się w granicach gmin: Czempiń, Kościan, Krzywiń oraz Śrem. Atrakcją Parku są unikatowe zadrzewienia śródpolne. Na terenie parku występują liczne pola uprawne, aleje przydrożne oraz lasy i stawy. Liczne ścieżki sprawiają, że park jest chętnie odwiedzany przez rodziny.

DZIEDZICTWO KULTUROWE

Dziedzictwo Kulturowe Wielkopolski jest niezwykle bogate, co związane jest przede wszystkim z historią regionu, będącego kolebką państwowości i kościoła polskiego. Wiele zabytków znajdujących się na terenie Wielkopolski pochodzi z X i XI w. Oprócz samego Poznania, gdzie historia pozostawiła swoje liczne ślady, oraz urokliwych zespołów starej zabudowy małych miast, do szczególnie ciekawych należą m.in. miejscowości leżące na Szlaku Piastowskim oraz liczne zamki i pałace, rozsiane po całym województwie.

Szlak Piastowski – jedna z największych atrakcji regionu jest najstarszą tego typu trasą w Polsce, a jej przebieg łączy najważniejsze obiekty i zabytki naszej historii związanej z początkami państwa polskiego. Jest to szlak turystyczny o niepowtarzalnych walorach historycznych i edukacyjnych. Ideą i przesłaniem szlaku jest prezentacja i udostępnienie autentycznych obiektów historycznych związanych z początkami Polski i religii chrześcijańskiej na naszych ziemiach.

W ostatnich latach Szlak Piastowski poddany został przebudowie w celu nadania mu zdecydowanie większej autentyczności. Dzięki działaniom samorządów dwóch województw: wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego była trasa w kształcie ósemki została zastąpiona dwoma krzyżującymi się trasami, łączącymi się w Gnieźnie. Pierwsza z nich zaczyna się w Lubiniu i obecnie biegnie przez Śrem, Poznań, Pobiedziska, Moraczewo, Ostrów Lednicki, Gniezno, Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Kruszwicę, Inowrocław, Płowce i Brześć Kujawski do Włocławka. Druga z nich rozpoczyna się w Wągrowcu i prowadzi przez Łekno, Żnin, Biskupin, Gniezno, Grzybowo, Giecz, Ląd nad Wartą i Konin do Kalisza. Podczas zwiedzania szlaku można podziwiać liczne zabytki związane z powstawaniem polskiej państwowości i historią naszego regionu.

POZOSTAŁE SZLAKI KULTUROWE

Szlaki kulturowe umożliwiają turystom zwiedzanie najbardziej wartościowych obiektów związanych z przeszłością, historią i kulturą danego regionu. Dzięki organizowanym na nich wycieczkom, dają możliwość zobaczenia i zwiedzenia wielu atrakcyjnych miejsc.

Szlak Cysterski – związany jest z przemieszczaniem się cystersów w województwie wielkopolskim. Podczas wycieczki szlakiem zapraszamy do zapoznania się z zabytkami pozostałymi po opactwach cysterskich, które powstały w okresie sprowadzenia cystersów do Polski w średniowieczu. Są to m.in. piękne zespoły poklasztorne oraz kościoły barokowe z pięknym wyposażeniem i cennymi kolekcjami dzieł sztuki. Na terenie Wielkopolski jest wiele miejscowości, gdzie istniały opactwa cysterskie, m.in. Owińska, Wągrowiec (kościół i klasztor pocysterski), Tarnowo Pałuckie (efektowny XIX-wieczny pałac w stylu nawiązującym do XVII-wiecznej architektury zamków francuskich), Łękno, Słupca, Ląd (opactwo cysterskie), Pyzdry, Lubiń, Przemęt, Wieluń Zaobrzański, Kaczor, Obra, Gościkowo, Bledzew, Zemsko, Kamionna i Orzeszkowo.

Szlak Romański – trasa turystyczna o charakterze kulturowo-oświatowym i religijnym dla osób interesujących się historią oraz wiernych pielgrzymujących szlakami pielgrzymkowymi. Związany jest z powstawaniem polskiej państwowości. Zasięg szlaku obejmuje najważniejsze miejsca i zabytki dotyczące czasów związanych z monarchią piastowską. Główne miejscowości naszego regionu, w których przetrwały do naszych czasów kościoły romańskie to: Giecz, Gniezno (Bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny), Konin, Ostrów Lednicki, Poznań, Trzemeszno, Tulce (kościół pw. Narodzenia NMP).

Szlak Św. Jakuba – w województwie wielkopolskim szlak ten stanowi historyczną trasę pielgrzymkową zaczynającą się w Mogilnie i biegnie przez Gniezno, Murowaną Goślinę, Poznań, Lubiń, Leszno w kierunku Głogowa. Na oznakowanej trasie można zobaczyć wiele budowli sakralnych m.in. kościoły związane z życiem św. Jakuba. Szlak ma swoje oznakowanie na odcinku Gniezno-Głogów-Zgorzelec w postaci białej muszli z czerwonym krzyżem św. Jakuba.

Zapraszamy na oficjalny portal turystyczny Wielkopolski: www.wielkopolska.travel

Oficjalna strona Szlaku Piastowskiego: www.szlakpiastowski.pl

Oficjalna strona Wielkiej Pętli Wielkopolski: www.wielka-petla.pl