Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego we wtorek 14 listopada złożył życzenia Marii Krzyżańskiej z okazji 99. rocznicy jej urodzin.

- Należy Pani do grona odważnych kobiet, które zapisały się na trwałe na kartach historii regionu i ojczyzny. Jest Pani również niestrudzoną strażniczką pamięci o bohaterach i bohaterkach konspiracyjnych struktur oraz nauczycielką patriotyzmu młodego pokolenia – podkreślał Marszałek w liście z życzeniami dla Marii Krzyżańskiej.

Przypomnijmy, że Maria Krzyżańska zaszczycała swoją obecnością uroczystości upamiętniające kolejne rocznice powstania Polskiego Państwa Podziemnego, które odbywają się w stolicy Wielopolski we wrześniu. – Pani Maria zawsze stawiała się na ważnych wydarzeniach patriotycznych, przez nas organizowanych, jak na rozkaz – mówi Marszałek z wdzięcznością.

Maria Krzyżańska jest kapitanem rezerwy Wojska Polskiego w stanie spoczynku. Już jako nastolatka wstąpiła w szeregi AK, wypełniając bohatersko trudne i niebezpieczne zadania. Podczas spotkania Marszałek Woźniak dziękował Marii Krzyżańskiej za jej wieloletnie zaangażowanie w opiekę nad środowiskiem kombatanckim oraz realizację zadań w wielkopolskim oddziale Zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Jubilatka urodziła się 15 listopada 1924 roku w Gnieźnie. W czasie okupacji niemieckiej została wysiedlona wraz z rodziną z Gniezna do Piotrkowa Trybunalskiego – tutaj zdała tajną maturę.

Początkowo zaangażowała się w konspirację Narodowych Sił Zbrojnych, z czasem jednak wraz z siostrą Ewą złożyła przysięgę i została łączniczką Kedywu Inspektoratu Piotrków Trybunalski Armii Krajowej, służyła w oddziale kapitana „Morusa” – Hilarego Moraczewskiego. Do jej zadań należało przenoszenie rozkazów i broni, prowadziła nasłuch radiowy, przeprowadzała osoby ukrywające się przed gestapo z jednej kryjówki do drugiej. Po dekonspiracji lokalnej AK w 1944 roku musiała ukrywać się do końca wojny. Przesłuchiwana przez NKWD, a potem Urząd Bezpieczeństwa, uniknęła dekonspiracji i nie została uwięziona.

Po powrocie do Wielkopolski, w trudnym okresie powojennym, pielęgnowała pamięć o niepodległościowym podziemiu. Od początku powstania Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg „Wielkopolska” w 1989 roku czynnie włączyła się w jego prace. Wieloletnia Wiceprezes Okręgu Wielkopolska ŚZŻAK. Zainicjowała tworzenie szkolnych kół przyjaciół AK i Wielkopolskiego Stowarzyszenia Pamięci AK. Zaangażowana w popularyzowanie wiedzy o Armii Krajowej wśród młodzieży.

Od powstania Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu wspierała działalność edukacyjną, udostępniała materiały historyczne. Współpracowała również przy powstaniu książki „Ze strachem pod rękę i śmiercią u boku. Wielkopolanki w konspiracji 1939–1945”.

Została uhonorowana Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Medalami „Pro Memoria” i „Pro Patria”. Otrzymała również najwyższe regionalne odznaczenie – Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego.