*79 lat temu powstało Polskie Państwo Podziemne. Dzisiaj, 27 września w Poznaniu odbyły się uroczystości upamiętniające to wydarzenie. Gospodarzem obchodów był Marszałek Województwa Marek Woźniak. Pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej u zbiegu ulicy Wieniawskiego i alei Niepodległości spotkali się kombatanci, parlamentarzyści i przedstawiciele Rządu RP, samorządowcy, wojskowi, harcerze oraz uczniowie wielkopolskich szkół. Wspólnie oddaliśmy hołd twórcom i działaczom, powstałych w pierwszych dniach II wojny światowej podziemnych struktur naszego Państwa. Obchody w Poznaniu tradycyjnie rozpoczęła msza święta Akowska w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela.*

„Pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, każdego roku przypominamy te szczególne karty polskiej historii - naznaczone cierpieniem, ale i niespotykanym heroizmem narodu, który nigdy się nie poddał. Czcimy pamięć tych, którzy odeszli i z należnym szacunkiem chylimy głowy przed żołnierzami Polskiego Państwa Podziemnego obecnymi wśród nas” - mówił Marszałek Marek Woźniak. (…) W Poznaniu i Wielkopolsce funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego miało szczególne znaczenie, było też jednak bardziej utrudnione niż w innych częściach okupowanej Polski. Dekretem Hitlera z 8 października 1939 roku Wielkopolska włączona została do Rzeszy, jako Kraj Warty, z zamiarem jej całkowitej germanizacji i fizycznego wyniszczenia ludności polskiej. Rozkaz w stosunku do Polaków „Ausroten” – „wytępić” realizowany był z całą bezwzględnością” – przypomniał Marszałek. 

Tegorocznym, wielkopolskim obchodom powstania Polskiego Państwa Podziemnego patronuje kapitan Jan Woś – bohater, żołnierz Września 1939 roku, oddziałów Armii Krajowej, wyklęty, kilkakrotnie zaocznie skazany przez NKWD na karę śmierci. Historii jego życia i działalności poświęcony był film pt. „Kapitan Jan Woś”, wyświetlony podczas spotkania w siedzibie Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu, w którym udział wzięła córka kapitana – Izabela Piontek.

Uroczystość była okazją do uhonorowania kombatantów oraz osób aktywnie działających na rzecz kultywowania pamięci o walce o niepodległość ojczyzny Medalami „Pro Patria”, które zostały przyznane Bogumiłowi Bieleckiemu, Ryszardowi Jezierskiemu, Tadeuszowi Mieczyńskiemu i Januszowi Sibinskiemu. Wręczył je Wojewoda Wielkopolski. Z kolei decyzją Ministra Obrony Narodowej Zenon Wechmann, Prezes Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział Wielkopolska i Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Kombatanckiej został mianowany na stopień majora.

Służba Zwycięstwu Polski pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa powstała w dniu 27 września 1939 r. „To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Podziemnego Państwa Polskiego, fenomenu w dziejach nie tylko - II Wojny Światowej. Obok pionu wojskowego - Armii Krajowej - i współpracujących z nią innych formacji Polski Walczącej, istotną rolę odegrał podziemny parlament - Rada Jedności Narodowej, a zwłaszcza rozległa, obejmująca cały obszar Rzeczypospolitej i obie okupacje, działalność Delegatury Rządu na Kraj. To ona stworzyła ogromny, nie mający odpowiednika nigdy i nigdzie aparat rzeczywiście Polskiego Państwa Podziemnego - od spraw wewnętrznych, poprzez tajną oświatę i kulturę, wymiar sprawiedliwości, aż po komórki przygotowujące akty legislacyjne dla przyszłego niepodległego państwa.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szczególną wdzięczność i szacunek twórcom, ofiarnym działaczom podziemnych struktur Państwa Polskiego, a także tym wszystkim, którzy w wyjątkowo trudnych warunkach, z narażeniem własnego życia walczyli o niepodległość Ojczyzny. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pamiętając o ich poświęceniu, walce i umiłowaniu Ojczyzny, ustanawia dzień 27 września - Dniem Podziemnego Państwa Polskiego” – czytamy w uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 września 1998 r.

W załączeniu tekst wystąpienia Marszałka Marka Woźniaka.