*W zeszłym roku kobiety, a teraz dzieci i młodzież – to kolejna odsłona ekspozycji na wejściu do Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu, dedykowana cichym bohaterom zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. Pojawiła się, jak w ubiegłym roku, w dniach poprzedzających rocznicę wybuchu walki o polskość Wielkopolski.*

– Mali powstańcy wielcy duchem są bohaterami naszej okolicznościowej ekspozycji. Warto się przy nich na chwilę zatrzymać, by „dostrzec” i docenić ich udział w zwycięskim zrywie sprzed 102 lat – mówi Marszałek Marek Woźniak.
To tylko cztery fotografie, ale przypominające, a wielu przechodniom po raz pierwszy pokazujące, że do walki o niepodległość naszego regionu włączyło się najmłodsze pokolenie mieszkańców Wielkopolski. Dzieci i nastolatki przesiąknięte tęsknotą za wolnością, przekazaną im przez dziadków i rodziców. Bezpośredni udział w walkach brała młodzież, należąca do ruchu skautowskiego, który niespełna 10 lat wcześniej przywędrował na ziemie polskie. Działalność, która miała być apolityczną zabawą i kształtowaniem młodych charakterów, szybko przerodziła się w działalność stricte patriotyczną, nakierowaną na walkę z wrogiem i sabotaż.
– Dzieci, które oglądamy na kilku zdjęciach, umieszczonych na filarach Urzędu Marszałkowskiego, uczyły się szacunku do tradycji i przejmowały pragnienie wolności od swych rodziców, żyjących w czasach zaborów. I my, ciesząc się podarowaną przez nich wolnością, zachęcajmy współczesną młodzież do szanowania własnej historii i dokonań minionych pokoleń – mówi Marszałek Woźniak. – Dlatego warto, przechodząc przed naszym urzędem, zatrzymać się i pomyśleć choć chwilę o tych, którzy walcząc w tak młodym wieku, dawali dowód swego przywiązania do Polski i Wielkopolski.
Przypomnijmy, że pamiętnego grudniowego dnia, kiedy Ignacy Jan Paderewski przebywał w poznańskim Hotelu Bazar, przed tym budynkiem przemaszerowało 12 tys. dzieci ze śpiewem na ustach i chorągiewkami z polskimi symbolami narodowymi w dłoniach. Teraz na jednym z filarów oglądamy zdjęcie, upamiętniające to wydarzenie z godzin południowych 27 grudnia 1918 r. Drugi portret zbiorowy tworzy Kompania Rezerwy Skautowej z Kościana, która w nocy z 29 na 30 grudnia 1918 roku przeprowadziła udaną akcję pod kryptonimem „Wolność” – skauci włamali się do arsenału pruskiego garnizonu i wykradli z niego broń, którą przekazali oddziałom powstańczym.
Na dwóch kolejnych filarach widać młodych powstańców – 14-letniego Józefa Kurza, jednego z najmłodszych uczestników Powstania Wielkopolskiego wraz ze Stanisławem Celichowskim, znanym działaczem politycznym tamtego okresu. Drugi to Antoni Borowski z Grupy „Leszno”, która została utworzona w styczniu 1919 roku i działała pomiędzy oddziałami frontu zachodniego i południowego.
Wystawa towarzyszy tegorocznej kampanii #POWSTANIEna102, podczas której jej inicjator, Marszałek Marek Woźniak zachęca wszystkich – także dzieci – do świętowania 102. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego, jednak w inny niż dotąd sposób.
– Ponieważ pandemia uniemożliwia Wielkopolanom tradycyjne wspólne obchody, przenieśliśmy je do przestrzeni wirtualnej – wyjaśnia Marszałek Woźniak.
I tak powstały cztery specjalne akcje, w których każdy znajdzie odpowiadający mu sposób upamiętnienia Powstańców i ich walki – indywidualnie, ale przecież razem. Można wysyłać życzenia sobie nawzajem i Wielkopolsce z okazji tegorocznej rocznicy, można uczcić bohaterów, biegnąc 1918 metrów, można też zaśpiewać w rodzinnym gronie w formie karaoke „Marsyliankę wielkopolską”. Jest też propozycja dla dzieci, które z pomocą rodziców czy wychowawców, mogą zamienić się w małych powstańców i wykonać z papieru rogatywkę – taką samą, jaką nosili właśnie Powstańcy Wielkopolscy. Akcja #Mali Powstańcy koresponduje z wystawą prezentowaną na wejściu do budynku UMWW.
Cała kampania, zapoczątkowana 1 grudnia, potrwa do 27 grudnia, natomiast wystawa do 16 lutego 2021 roku. Więcej informacji o rocznicowych akcjach oraz udziale dzieci w powstaniu na stronie www.27grudnia.pl.