Podczas 44. wiosennej sesji plenarnej Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy (CLRAE), która odbywała się 21-23 marca w Strasburgu, członkowie polskiej delegacji do Kongresu ponownie wybrali na funkcję przewodniczącego delegacji Wojciecha Jankowiaka, Wicemarszałka Województwa Wielkopolskiego. Sesja Kongresu, skupiającego przedstawicieli samorządów z 46 państw Europy, poświęcona była wielu ważnym dla władz lokalnych i regionalnych zagadnieniom.  

 

Wojciech Jankowiak wybrany został przewodniczącym polskiej delegacji jednogłośnie. 

 

- Byłem już przewodniczącym naszej krajowej delegacji w Kongresie Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. A później, wskutek rotacyjnej obsady tej funkcji, objął ją przedstawiciel polskich powiatów, który jednak nie odnowił mandatu w ostatnich wyborach samorządowych. I tak, będąc wówczas wiceprzewodniczącym, zostałem jakby z urzędu głową polskiej delegacji, stan ten utrzymywał się przez kilka ostatnich sesji. Poprosiłem więc przedstawicieli korporacji polskich gmin, powiatów i województw będących delegatami do Kongresu, aby zechcieli uregulować reprezentację polskiej delegacji. Okazało się, że właśnie mnie widzą na funkcji przewodniczącego. Serdecznie dziękuję delegatom, bo uważam to za docenienie mojej dotychczasowej pracy w Kongresie, ale pragnę również pogratulować nowo wybranej wiceprzewodniczącej delegacji Beacie Klimek, prezydent Ostrowa Wielkopolskiego – mówi Wojciech Jankowiak.  

 

Po raz kolejny jednym z głównych tematów sesji plenarnej była trwająca agresja Rosji na Ukrainę. Kongres jednogłośnie przyjął deklarację upamiętniającą pierwszą rocznicę wybuchu tej napastniczej wojny, przedstawioną przez Leenderta Verbeeka - Przewodniczącego Kongresu i sprawozdawcę ds. wojny Federacji Rosyjskiej z Ukrainą. Verbeek zaznaczył, że deklaracja jest wyraźnym przesłaniem potępiającym tą brutalną wojną i mocnym potwierdzeniem niezachwianej solidarności Kongresu z Ukrainą i jej mieszkańcami. - Musimy nadal pokazywać naszym ukraińskim przyjaciołom, którzy toczą walkę o swoje życie, swoje miasta i ich przyszłość, że nie zostali zapomniani i że zrobimy wszystko, co w naszej mocy, teraz i w przyszłości, aby ich wspierać – mówił Verbeek podkreślając, że w deklaracji ponowiono zdecydowane poparcie Kongresu dla suwerenności Ukrainy, jej niezależności politycznej i integralności terytorialnej w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową.

Debatę na temat deklaracji poprzedziło wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Ukrainy Dmytra Lubinetsa. - Solidarność naszych partnerów wzmacnia stabilność naszego oporu wobec agresora i naszą silną wiarę w zwycięstwo – podkreślił Lubinets.

 

Podczas debaty członkowie Kongresu opowiedzieli się za utworzeniem specjalnego międzynarodowego trybunału do spraw zbrodni dokonanych w Ukrainie oraz powołaniem międzynarodowego mechanizmu odszkodowań za wszelkie straty poniesione przez państwo ukraińskie oraz osoby fizyczne i prawne w Ukrainie. - Konieczne jest pociągnięcie Rosji do odpowiedzialności za wszystkie zbrodnie, a sprawiedliwość musi zostać oddana wszystkim ofiarom. Kongres stoi po stronie narodu ukraińskiego w tym historycznie decydującym momencie dla Ukrainy i świata i wierzy we wspólną, demokratyczną przyszłość opartą na poszanowaniu prawa międzynarodowego i sprawiedliwym pokoju – podsumował prezydent Verbeek.

W trakcie obrad członkowie Kongresu rozpatrzyli raport z obserwacji wyborów lokalnych w Słowenii oraz dwa raporty z wyborów lokalnych i regionalnych w Bośni i Hercegowinie oraz w Niemczech (Berlin), a także raport z monitoringu Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego w Rumunii. Ponadto odbyły się debaty tematyczne: „Regionalne strategie ochrony środowiska”, „Odporność miast i regionów w obliczu wielu kryzysów”, „Silne demokracje dzięki zaangażowaniu młodzieży na szczeblu lokalnym”, „Wybory bezpośrednie burmistrzów” oraz „Czy interesy regionów są wystarczająco reprezentowane przez drugie izby parlamentów”.

 

Gościem specjalnym sesji plenarnej była Prezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Síofra O'Leary. Jej wystąpienie związane było z debatą na temat „Lokalizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs)”. Przedstawiona do zatwierdzenia rekomendacja stanowi wkład Kongresu w Szczyt ONZ w sprawie SDGs, który odbędzie się we wrześniu 2023 roku.

Jedną z ważniejszych przyjętych przez Kongres rekomendacji, była ta dotycząca „Przyszłości Rady Europy i roli Kongresu w niej”. Dokument stanowi wkład w Szczyt Rady Europy, który odbędzie się w Reykjaviku w dniach 16 i 17 maja. - W rekomendacji wzywa się szefów państw i rządów do wyrażenia poparcia dla kluczowej roli demokracji lokalnej i regionalnej w utrwalaniu wartości demokratycznych, poszanowaniu praw człowieka i praworządności oraz angażowaniu obywateli w demokratyczne sprawowanie rządów i podejmowanie decyzji na szczeblu lokalnym. Podzielam zdanie sprawozdawców rekomendacji, że wielopoziomowe sprawowanie rządów umożliwia lepsze reagowanie na sytuacje kryzysowe i przyczynia się do budowania bardziej odpornych, integracyjnych i partycypacyjnych społeczeństw – podkreśla Wicemarszałek Wojciech Jankowiak. 

 

Jeszcze przed rozpoczęciem 44. Sesji, członkowie delegacji polskiej udali się do Przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Radzie Europy w Strasburgu. Podjął ich tam ambasador Jerzy Baurski, stały przedstawiciel RP przy Radzie Europy. 

 

Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych jest instytucją Rady Europy odpowiedzialną za wzmacnianie demokracji lokalnej i regionalnej w jej 46 państwach członkowskich oraz ocenę stosowania Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Jako głos europejskich samorządów działa na rzecz konsultacji i dialogu między rządami krajowymi, a władzami lokalnymi i regionalnymi, między innymi poprzez współpracę z Komitetem Ministrów Rady Europy. Kongres składa się z dwóch izb: Izby Władz Lokalnych i Izby Regionów. Ma 306 przedstawicieli, reprezentujących ponad 130.000 samorządów lokalnych i regionalnych w 46 państwach członkowskich Rady Europy. Plenarne sesje kongresu odbywają się dwa razy w roku. Delegacja polska składa się z 12 przedstawicieli województw, powiatów i gmin.