W dniach 22-26 maja 2023 r. radni Komisji Kultury Sejmiku Województwa Wielkopolskiego złożyli oficjalną wizytę studyjną w Rumunii. Miejscem docelowym był region partnerski Wielkopolski: okręg Sibiu (po polsku Sybin) oraz Timișoara, która od połowy tego roku nosi tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Na czele delegacji stał przewodniczący komisji Henryk Szopiński.

Najważniejszym spotkaniem w partnerskim okręgu Sibiu, było spotkanie z przewodniczącą Rady Okręgu Danielą Cîmpean oraz wiceprzewodniczącym Marcelem Constantinem Lucą. W spotkaniu uczestniczyli także radni okręgu ds. kultury, pracownicy administracji okręgu ds. kultury, spraw międzynarodowych oraz funduszy unijnych, a także dyrektorzy najważniejszych instytucji kultury podległych okręgowi. Strony zaprezentowały potencjał instytucji do współpracy. Dyskusja dotyczyła także kwestii: kosztów, zarządzania energią, kosztów personelu, trudności z pozyskaniem personelu specjalistycznych zawodów artystycznych rzemieślniczych, kwestii ochrony i konserwacji zabytków, kwestii pozyskiwania środków z UE na kulturę. Rozmawiano także o tym jak poszczególne instytucje radziły sobie w czasach pandemii COVID-19. Obie strony wstępnie uzgodniły dalsze kroki skojarzenia ze sobą partnerów do współpracy bezpośredniej.

Radni Komisji Kultury odwiedzili także bezpośrednio instytucje rekomendowane do współpracy z Wielkopolską, rozmawiając z ich dyrektorami na temat możliwości realizacji projektów w najbliższych latach, w tym: najważniejsze muzeum etnograficzne „ASTRA”
w Rumunii (drugie największe w Europie) wraz z jego siedzibą główną w Sibiu i oddziałem
w Miercurea Sibiului; Państwową Filharmonię Sibiu finansowaną ze środków okręgu, Bibliotekę Okręgową ASTRA oraz Teatr Baletowy Sibiu, prowadzący już współpracę z Polskim Teatrem Tańca w Poznaniu. Goście z Polski zaskoczeni zostali także prezentacją artystyczną innej, światowej sławy instytucji okręgu Sibiu: profesjonalnego Zespołu Ludowego „Junii Sibiului” z towarzyszeniem Młodzieżowej Orkiestry Zespołu.

Wizyta w Timișoarze rozpoczęła się od spotkania z burmistrzem miasta Dominicem Fritzem oraz zespołem współpracowników Urzędu Miasta i Gminy Timișoara. Podczas spotkania wiele miejsca poświęcono nie tylko kulturze, ale także kwestiom walk niepodległościowych w okresie historycznych przemian roku 1989. Podkreślano udział Wielkopolski i Timișoary w tym procesie w obu krajach. 20 grudnia 1989 roku po krwawych zamieszkach to właśnie Timișoara została ogłoszona pierwszym wolnym miastem w Rumunii. Rozmawiano także o elektromobliności w nowych czasach oraz o osiągnięciach Wielkopolski w zakresie transformacji energetycznej i projektach wodorowych.

Kolejno odbyło się spotkanie robocze, podczas którego dokonano sześciu prezentacji mulimedialnych na temat: projektu „Timisoara-Europejska Stolica Kultury 2023” (jak zdobywać tytuł, jak się przygotować, jakie warunki i obowiązki spoczywają na zdobywcy tytułu) oraz funkcjonowania Filharmonii Banatul, Niemieckiego Teatru Państwowego, Węgierskiego Teatru Państwowego Csiky Gergely, Domu Kultury Gminy Timisoara, Centrum Projektów Gminy Timisoara oraz Multiplexity-Centrum Sztuki, Kultury i Eksperymentu (projekt infrastrukturalno-artystyczny przekształcający starą zajezdnię tramwajową w centrum sztuki i kultury). Spotkanie zakończyło się rozmową nad ustaleniem pierwszych kroków zmierzających do podjęcia konkretnej współpracy instytucji. Warto przy tym nadmienić, że w walce o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, miasto Timisoara pokonało 16 kandydatów, w tym miasto Bukareszt. Tym, na co zwracano szczególną uwagę, było „uspołecznienie” kultury, otwarcie jej na obywatela, mieszkańca, na ludzi i wspieranie środowiska organizacji pozarządowych.

Bardzo ważnym elementem wizyty było także spotkanie z Alexandru Proteasą, wiceprzewodniczący Rady Okręgu Timis wraz z zespołem współpracowników
ds. kultury, relacji międzynarodowych i gospodarki oraz doradcą przewodniczącego okręgu
ds. kultury. Strony uzgodniły możliwości wzajemnej współpracy instytucji kultury (w tym muzeum galerii narodowej i sztuki), jednak niezwykle interesujący dla wiceprzewodniczącego okręgu okazał się temat współpracy gospodarczej, wystawowej w ramach Międzynarodowych Targów Poznańskich, a nade wszystko kwestia wielkopolskiej transformacji energetycznej i projektów wodorowych. Wiceprzewodniczący podobnie jak burmistrz Timisoary wyrazili wielkie zainteresowanie możliwością udziału w Wielkopolskich Targach Wodorowych w 2024r.

Program wizyty radnych Komisji Kultury w Rumunii realizowany był po rekomendacjach Rumuńskiego Instytutu Kultury z Warszawy, by Wielkopolska mogła być dobrze przygotowana do spodziewanego Roku Kultury Polsko-Rumuńskiej 2024-2025.

Autor: Biuro Współpracy Międzynarodowej UMWW