Budżet Województwa Wielkopolskiego na 2025 rok zatwierdzony! Za głosowo 22 radnych, od głosu wstrzymało się 10 osób, nikt nie był przeciw. 3,4 mld złotych to planowane na przyszły rok dochody, z kolei wydatki mają stanowić 4,1 miliarda złotych. W przyjętej 20 grudnia br. przez radnych Województwa Wielkopolskiego uchwale budżetowej wśród kilkudziesięciu inwestycji zabezpieczone zostały m.in. środki na obwodnice Rogoźna, Kościana i Szamotuł. 

Przewidziane są również fundusze na budowę Centrum Medycyny Ratunkowej przy Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu, a także inwestycje w lecznicach w Gnieźnie czy Śremie. Będą kontynuowane prace przy budowie Muzeum Powstania Wielkopolskiego oraz stworzeniu nowych siedzib Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli oraz Publicznej Biblioteki Pedagogicznej w Poznaniu. Nie zabraknie środków na nowe pociągi, a także na zapowiadaną przez Marszałka pomoc solidarnością dla samorządów z południowej Polski, które dotknęła powódź.
 
– Budżet na 2025 rok jest rozwojowy i proinwestycyjny. 60 proc. naszych wydatków dotyczyć będzie kluczowych obszarów, takich jak drogi, przewozy kolejowe, ochrona zdrowia oraz pomoc społeczna. Budżet koncentrujemy na realizacji celów ważnych dla naszego regionu, ale nie zapominamy też o samorządach, które ucierpiały w wyniku powodzi w Polsce. Samorządność to solidarność – podkreśla Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego.

- Przy tworzeniu projektu budżetu i Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Wielkopolskiego na 2025 r. dokonaliśmy analizy realizacji budżetu 2024 r., jak również przedsięwzięć inwestycyjnych. Polityka finansowa Województwa w 2025 r., podobnie jak w latach poprzednich, skupia się na utrzymaniu nadwyżki operacyjnej i zachowaniu płynności finansowej w celu realizacji zaplanowanych inwestycji. Z uwagi na niepewność dotyczącą kształtowania sytuacji gospodarczej, wzorem ostatnich lat, w budżecie 2025 r. utworzono rezerwy celowe, co pozwoli na elastyczne i sprawniejsze zarządzanie wydatkami – zaznacza Elżbieta Kuzdro-Lubińska, Skarbnik Województwa. 

"Jest bezpieczny i stabilny" oraz "daje możliwość realizacji potrzeb społecznych" – to tylko niektóre opinie radnych  o przyszłorocznym budżecie. 

Dochody Województwa z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz subwencji ogólnej na 2025 r. wynikają z uchwalonej 1 października 2024 r. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa ta wprowadziła istotne zmiany w zasadach ustalania dochodów jednostek samorządu terytorialnego z ww. tytułów. Dochody z tytułu udziałów w CIT oraz PIT obliczone zostały jako procent od dochodów podatników z terenu województwa wielkopolskiego (dotychczas dochód z tytułu udziału w podatkach CIT i PIT naliczany był na podstawie wpływów z podatku). Nowa ustawa wprowadza, zamiast obecnych części subwencji ogólnej, pojęcie potrzeb finansowych JST, które wraz ze zwiększonymi dochodami z tytułu CIT i PIT (różnica pomiędzy wyliczeniami na 2025r. wg nowej ustawy a wyliczeniami na 2025 r. wg ustawy z 2003 r.), są elementami kalkulacyjnymi do ustalenia subwencji ogólnej z budżetu państwa.

Dochody ogółem planowane są w wysokości 3,4 mld zł. Największy udział w ich strukturze (60,7%) stanowią dochody z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych i fizycznych. Kolejne miejsce w strukturze zajmują dotacje celowe (27,6%), pozostałe dochody (8,7%) oraz subwencja ogólna (3%).         

Wydatki ogółem mają wynieść 4,1 mld zł, w tym wydatki majątkowe 1,9 mld zł i stanowić będą 46% wydatków ogółem. W porównaniu do 2024 r., zgodnie z Uchwałą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z 28 października, wydatki majątkowe rosną o 963,7 mln zł, co oznacza dynamikę na poziomie 206,3%. Tak wysoki wskaźnik wydatków majątkowych świadczy o tym, że budżet na 2025 r. jest rozwojowy i proinwestycyjny. 

Deficyt budżetu wynoszący 675,7 mln zł zostanie sfinansowany głównie (380,7 mln zł) z własnych środków (wolne środki oraz nadwyżka z lat ubiegłych) oraz ze środków pochodzących z kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (295 mln zł). Planowana na koniec 2025 r. kwota długu ma wynieść 463,5 mln zł, tj. 13,7% dochodów ogółem.

W zakresie wydatków, 60% zostanie przeznaczonych na kluczowe obszary dotyczące dróg, przewozów kolejowych oraz ochrony zdrowia i pomocy społecznej. Pozostałe środki przeznaczone będą na kulturę, administrację, oświatę, czy ochronę środowiska.

Na inwestycje drogowe zostanie przeznaczonych 860,8 mln zł. Będą to wydatki związane m.in. z budową obwodnic Rogoźna, Kościana i Szamotuł (współfinansowanie Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg), rozbudową dróg wojewódzkich nr 116 Nojewo-Podpniewki, nr 190 na odcinku Margonin-Durowo. Istotne środki zostaną przeznaczone na opracowanie dokumentacji i wykup gruntów pod przyszłe inwestycje – kwota 69,9 mln zł oraz na inwestycje drogowe jednoroczne – kwota 162 mln zł. Bieżące utrzymanie dróg i mostów będzie kosztować 200 mln zł.
Na wydatki inwestycyjne na ochronę zdrowia zaplanowano 201,3 mln zł. W ramach tej kwoty należy wymienić inwestycje w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu (m.in. Budowa Centrum Medycyny Ratunkowej oraz Kompleksowa modernizacja mediów Wielkopolskiego Centrum Specjalistycznego) w Wielkopolskim Centrum Onkologii (m.in. Poprawa dostępu do profilaktyki i do ambulatoryjnej opieki onkologicznej poprzez rozbudowę zakresu i modernizację sposobu udzielania świadczeń onkologicznych), w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych „Dziekanka” w Gnieźnie (m.in. Modernizacja oddziału nr 9), czy w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Śremie (m.in. Rozbudowa i nadbudowa budynku Oddziału Dziennego Psychiatrycznego Rehabilitacyjnego).
 
W zakresie inwestycji związanych z krajowymi pasażerskimi przewozami kolejowymi zaplanowano zakup 4 nowych pięcioczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych (tabor zeroemisyjny), do obsługi tras, w szczególności Poznańskiej Kolei Metropolitalnej w kwocie 142,2 mln zł (inwestycja dofinansowana środkami z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych). 

Inwestycje w obszarze kultury w 2025 r. to przede wszystkim budowa Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 (realizowana wspólnie w Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego), nowoczesnego obiektu muzealnego o znaczeniu narodowym, upamiętniającego największe zwycięskie powstanie w historii Polski. Łączne nakłady na tę budowę mają wynieść 385,3 mln zł, w tym w 2025 r. 100,8 mln zł.

Inwestycje w oświacie obejmują przebudowę i rozbudowę zespołu budynków dawnego szpitala dziecięcego przy ul. Nowowiejskiego w Poznaniu wraz ze zmianą sposobu użytkowania na cele oświatowe dla Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu oraz Publicznej Biblioteki Pedagogicznej w Poznaniu (łącznie na 2025 r. kwota 78,9 mln zł).  

W ramach wydatków bieżących, 365 mln zł będzie przeznaczonych na organizowanie i dofinansowanie wojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich. Dotacje podmiotowe dla 23 marszałkowskich instytucji kultury wyniosą 201,9 mln zł. 

W budżecie województwa zaproponowane zostały także środki na szereg przedsięwzięć związanych z polityką społeczną (m.in. Podnoszenie i zmiana kwalifikacji oraz aktywizacja zawodowa pracowników Grupy Kapitałowej Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin w wysokości 73,6 mln zł - przedsięwzięcie współfinansowanie ze środków europejskich) a także w zakresie ekologii i ochrony środowiska (m.in. projekt „Life after coal” wspierający Wielkopolskę Wschodnią w działaniach na rzecz neutralności klimatycznej). Ważnym sektorem wsparcia w budżecie województwa są także projekty związane ze sportem i turystyką, m.in. zadania związane z przygotowaniem przez wielkopolskie samorządy obiektów sportowych, które będą areną zmagań sportowych w ramach Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Letnich. 

Projekty budżetu oraz WPF na 2025 r. uwzględniają także zgłoszone przez Zarząd Województwa autopoprawki. W ich ramach najważniejsze zmiany dotyczą przeniesienia środków z rezerwy celowej na pomoc finansową dla Powiatu Głubczyckiego na odbudowę mostu w Boboluszkach  -5 mln zł oraz dla Gminy Lądek-Zdrój na odbudowę mostu Złotostockiego - 5 mln zł. Oba mosty uległy zniszczeniu w wyniku powodzi. To także zmniejszenie rozchodów o 30 mln zł w wyniku wykupu w 2024 r. dwóch serii obligacji, których pierwotny termin wykupu przypada w 2025 r.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu 12 grudnia 2024r. wyraziła pozytywne opinie, bez uwag o:
- projekcie budżetu Województwa Wielkopolskiego na 2025 rok,
- projekcie wieloletniej prognozy finansowej Województwa Wielkopolskiego,
- możliwości sfinansowania deficytu budżetu Województwa Wielkopolskiego w 2025 roku.